3013
edycji
Nie podano opisu zmian |
|||
(Nie pokazano 29 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
EMAS jest assemblerem skrośnym dla MERRY 400, używającym, w odróżnieniu od [[ASSEM]], składni bliższej współczesnym assemblerom, oraz mnemoników MERY 400 (ale bez przyrostków zależnych od lokalizacji argumentu, patrz: [[Lista rozkazów]]). | EMAS jest assemblerem skrośnym dla MERRY 400, używającym, w odróżnieniu od [[ASSEM]], składni bliższej współczesnym assemblerom, oraz mnemoników MERY 400 (ale bez przyrostków zależnych od lokalizacji argumentu, patrz: [[Lista rozkazów]]). | ||
Repozytorium źródeł EMAS: https://github.com/jakubfi/emas | |||
= Wywołanie = | = Wywołanie = | ||
Linia 5: | Linia 7: | ||
Wywołanie EMAS z linii poleceń ma postać: | Wywołanie EMAS z linii poleceń ma postać: | ||
emas [opcje] [wejście | emas [opcje] [wejście] | ||
Gdzie: | Gdzie: | ||
* '''wejście''' - nazwa wejściowego pliku źródłowego. Jeśli nie zostanie podana, EMAS czyta program ze standardowego wejścia | * '''wejście''' - nazwa wejściowego pliku źródłowego. Jeśli nie zostanie podana, EMAS czyta program ze standardowego wejścia | ||
* '''opcje''' - dowolne z: | * '''opcje''' - dowolne z: | ||
** '''-o <wyjście>''' - nazwa wyjściowego pliku binarnego. Jeśli nie zostanie podana, przyjmowana jest nazwa ''a.out'' | |||
** '''-O <otype>''' - typ pliku wyjściowego. Możliwe wybory to: | |||
*** ''raw'' - binarny obraz gotowy do umieszczenia w pamięci i uruchomienia | |||
*** ''debug'' - plik tekstowy opisujący zawartość kolejnych komórek pamięci (przydatny w przypadku programowania komputera z pulpitu technicznego) | |||
*** ''emelf'' - konsolidowalny obiekt [[EMELF]] (domyślny wybór) | |||
** '''-c <cpu>''' - wybierz procesor, dla jakiego assembler produkuje binaria. Możliwe wybory to: ''mera400'', ''mx16''. Ustawienie procesora na MX-16 pozwala na użycie dodatkowych instrukcji oraz poszerza przestrzeń adresową programu z 32 do 64k słów. Domyślnie przyjmowany procesor to ''mera400''. | ** '''-c <cpu>''' - wybierz procesor, dla jakiego assembler produkuje binaria. Możliwe wybory to: ''mera400'', ''mx16''. Ustawienie procesora na MX-16 pozwala na użycie dodatkowych instrukcji oraz poszerza przestrzeń adresową programu z 32 do 64k słów. Domyślnie przyjmowany procesor to ''mera400''. | ||
** '''-I <katalog>''' - dodaj katalog do listy katalogów, w których poszukiwane będą pliki dołączane dyrektywą .include | ** '''-I <katalog>''' - dodaj katalog do listy katalogów, w których poszukiwane będą pliki dołączane dyrektywą .include | ||
** '''-v''' - wyświetl informacje o wersji i zakończ działanie | ** '''-v''' - wyświetl informacje o wersji i zakończ działanie | ||
** '''-h''' - wyświetl pomoc i zakończ działanie | ** '''-h''' - wyświetl pomoc i zakończ działanie | ||
** '''-d''' - drukuj informacje przydatne w śledzeniu błędów działania asemblera | |||
= Opis języka = | = Opis języka = | ||
Linia 33: | Linia 36: | ||
*/ | */ | ||
lw r1, 2 /* komentarz wieloliniowy, choć tak naprawdę w jedej linii */ | lw r1, 2 /* komentarz wieloliniowy, choć tak naprawdę w jedej linii */ | ||
/* można też tak */ lw r1, 2 | |||
== Stałe == | == Stałe == | ||
Linia 52: | Linia 56: | ||
?GVZ | ?GVZ | ||
EMAS | Wewnętrznie EMAS operuje na 32-bit liczbach ze znakiem. Kiedy ostateczna wartość będąca wynikiem operacji ma zostać umieszczona w obiekcie wynikowym, jej zakres jest sprawdzany i użytkownik jest informowany o ewentualnym jego przekroczeniu. Wyjątkiem jest argument dyrektywy '''.dword''', który jest 32-bit liczbą w kodzie U2. | ||
=== Znaki === | |||
EMAS pozwala na zapisywanie stałych całkowitoliczbowych również przy pomocy znaków, dwuznaków lub trójznaków. Znaki pojedyncze oraz dwuznaki obejmują cały zakres znaków ASCII i można je podawać również używając sekwencji unikowych. Trójznaki pozwalają kodować jedynie znaki poprawne dla [[CROOK-5 - Interpretator zleceń użytkownika - XOSL#Kod R40|kodu R40]]. | |||
Znaki w pojedynczych cudzysłowach: | |||
'a', '\n', '\xa1', '\0177' | |||
kodowane są jako ich wartość w kodzie ASCII na młodszym bajcie słowa. Dwuznaki: | |||
'ab', '\r\n', '\xaa\0001' | |||
kodowane są jako wartości podanych znaków w kodzie ASCII odpowiednio na starszym i młodszym bajcie słowa. Trójznaki: | |||
'abc', 'XYZ', '#_1' | |||
kodowane są w słowie za pomocą [[CROOK-5 - Interpretator zleceń użytkownika - XOSL#Kod R40|kodu R40]]. | |||
=== Liczby zmiennoprzecinkowe === | === Liczby zmiennoprzecinkowe === | ||
Linia 68: | Linia 90: | ||
=== Łańcuchy === | === Łańcuchy === | ||
Łańcuchy znaków są ciągami | Łańcuchy znaków są ciągami znaków ujętymi w podwójne cudzysłowy. Poszczególne znaki można zapisywać dosłownie, lub (w przypadku dyrektyw '''.ascii''' i '''.asciiz''') używając jednej z sekwencji unikowych: | ||
* \0'''yyy''' - gdzie '''yyy''' jest ósemkowym kodem znaku | * \0'''yyy''' - gdzie '''yyy''' jest ósemkowym kodem znaku | ||
* \x'''yy''' - gdzie '''yy''' jest szesnastkowym kodem znaku | * \x'''yy''' - gdzie '''yy''' jest szesnastkowym kodem znaku | ||
Linia 85: | Linia 108: | ||
"\"napis\"" | "\"napis\"" | ||
To, w jaki sposób znaki umieszczane są w programie wynikowym zależy od dyrektywy, której łańcuch jest argumentem. | |||
=== Bieżąca lokalizacja === | |||
Specjalną stałą jest "." (kropka), która w danym miejscu programu zawsze zwraca przesunięcie względem początku assemblowanego obiektu. Jej wartość jest zawsze >= 0. | |||
== Symbole == | == Symbole == | ||
== Zmienne == | Symbolem jest ciąg znaków zaczynający się od małej lub dużej litery, z następującą dowolną ilością małych lub dużych liter, liczb lub znaku podkreślenia. | ||
Symbolowi przypisywana jest w trakcie asemblacji wartość oraz atrybuty. Symbol może być: | |||
* niezdefiniowany - wystąpiła deklaracja symbolu, ale nie został on (jeszcze) zdefiniowany, | |||
* lokalny lub globalny - widoczny tylko w granicach obiektu, w którym występuje, bądź również poza nim, | |||
* zmienny lub stały - wartość symbolu może, bądź nie może ulec zmianie w trakcie asemblacji programu. | |||
Symbol otrzymuje atrybuty zgodne z tym w jakim kontekście został zdefiniowany bądź zadeklarowany. | |||
=== Zmienne assemblera === | |||
Zmienne assemblera nie mają swojej reprezentacji w wynikowym obiekcie, są wartościami dostępnymi w trakcie asemblacji programu, a definiuje się je dyrektywą '''.equ'''. Symbol, który jest zmienną assemblera jest zawsze zmienny. Przykłady zmiennych: | |||
.equ a 10 | |||
.equ b a+2 | |||
=== Stałe assemblera === | |||
Stałe assemblera również nie mają swojej reprezentacji w wynikowym obiekcie, są wartościami dostępnymi w trakcie asemblacji programu, a definiuje się je dyrektywą '''.const'''. Symbol, który jest zmienną assemblera jest zawsze stały. Przykłady stałych: | |||
.const a 10 | |||
.const b a+9 | |||
=== Etykiety === | |||
Etykieta opisuje pozycję względem początku obiektu (jest nią wartość licznika rozkazów w danym momencie asemblacji). Przykład definicji etykiety: | |||
etykieta: | |||
=== Zasięg symboli === | |||
Wszystkie symbole definiowane są jako lokalne. Jeśli symbol ma być widoczny dla konsolidatora, należy go zadeklarować jako globalny dyrektywą '''.global'''. Zmiana zasięgu może nastąpić przed, lub po definicji: | |||
.global printf | |||
.global snprintf | |||
.global strdup | |||
printf: | |||
... | |||
snprintf: | |||
... | |||
strdup: | |||
procedura: | |||
.global procedura | |||
== Wyrażenia == | == Wyrażenia == | ||
=== Operatory === | |||
Poniższa tabela przedstawia operatory arytmetyczne i bitowe, w kolejności malejących priorytetów | |||
{| class="wikitable" | |||
! Operatory !! Działanie | |||
|- | |||
| ~ || negacja bitowa | |||
|- | |||
| \ || skalowanie | |||
|- | |||
| *, /, % || mnożenie, dzielenie, reszta z dzielenia | |||
|- | |||
| +, - || dodawanie, odejmowanie | |||
|- | |||
| <<, >> || przesunięcie bitowe w lewo i w prawo | |||
|- | |||
| &, <nowiki>|</nowiki>, ^ || logiczny iloczyn, suma i suma wykluczająca | |||
|} | |||
Operator skalowania realizuje funkcję dokładnie taką samą, jak przesunięcie bitowe, jest tylko innym sposobem jego zapisu. Poniższe zapisy są równoznaczne: | |||
3\7 = 3 << (15-7) | |||
Skalowanie można rozumieć jako: "umieść liczbę 3 od 7 pozycji bitowej w górę. Bity dla tego zapisu numerowane są od 0 (bit najstarszy) do 15 (bit najmłodszy). Wynikiem będzie więc liczba: | |||
0000001100000000 | |||
== Dyrektywy assemblera == | == Dyrektywy assemblera == | ||
=== .cpu === | |||
'''Składnia:''' .cpu <mera400|mx16> | |||
Odpowiednik przełącznika ''-c'' linii poleceń EMAS-a. Pozwala określić typ procesora, dla którego ma być generowany kod wynikowy. Użycie ''mx16'' sprawia, że: | |||
* mnemoniki '''CRON''', '''SINT''', '''SIND''' są rozpoznawane i poprawnie assemblowane | |||
* maksymalny rozmiar wynikowego pliku binarnego wynosi 64k słowa (32k dla ''mera400'') | |||
=== .file === | |||
'''Składnia:''' .file ''nazwa_pliku'' | |||
Ustala nazwę assemblowanego pliku. Jeśli assembler będzie chciał użyć w komunikatach nazwy pliku, to domyślna nazwa (zgodna z nazwą assemblowanego pliku) zostanie od momentu wydania dyrektywy zastąpiona podaną. | |||
=== .line === | |||
'''Składnia:''' .line ''numer_linii'' | |||
Ustala numer bieżącej linii assemblacji (poczynając od linii następującej po dyrektywie). Dalsze linie będą numerowane kolejno od podanej wartości. | |||
=== .include === | |||
'''Składnia:''' .include ''nazwa_pliku'' | |||
Powoduje dołączenie do assemblacji pliku o podanej nazwie. | |||
=== .equ === | |||
'''Składnia:''' .equ ''nazwa_zmiennej'' ''wartość'' | |||
Ustala wartość zmiennej assemblacji. Może być ona w dalszej części programu zmieniana. | |||
=== .const === | |||
'''Składnia:''' .const ''nazwa_zmiennej'' ''wartość'' | |||
Ustala wartość stałej assemblacji. Wartość ta nie może ulec zmianie. | |||
=== .lbyte === | |||
'''Składnia:''' .lbyte ''liczba_8_bit'' [, ...] | |||
Zapisuje w programie wynikowym na lewych pozycjach (MSB) kolejnych słów podane wartośći 8-bit. | |||
=== .rbyte === | |||
'''Składnia:''' .rbyte ''liczba_8_bit'' [, ...] | |||
Zapisuje w programie wynikowym na prawych pozycjach (LSB) kolejnych słów podane wartośći 8-bit. | |||
=== .word === | |||
'''Składnia:''' .word ''liczba_16_bit'' [, ...] | |||
Zapisuje w programie kolejne słowa 16-bit o podanej wartości. | |||
=== .dword === | |||
'''Składnia:''' .dword ''liczba_32_bit'' [, ...] | |||
Zapisuje w programie wynikowym pary słów 16-bit tworzące podaną liczbę 32-bit. | |||
=== .float === | |||
'''Składnia:''' .float ''liczba_zmiennoprzecinkowa'' [, ...] | |||
Zapisuje w programie wynikowym trójki słów 16-bit tworzące podaną 48-bit liczbę zmiennoprzecinkową w notacji używanej przez arytmometr wielokrotnej precyzji MERY-400. | |||
=== .ascii === | |||
'''Składnia:''' .ascii ''łańcuch'' | |||
Zapisuje w programie wynikowym podany łańcuch, kodując go po dwa znaki ASCII na słowo maszynowe. | |||
=== .asciiz === | |||
'''Składnia:''' .asciiz ''łańcuch'' | |||
Zapisuje w programie wynikowym podany łańcuch, kodując go po dwa znaki ASCII na słowo maszynowe. Łańcuch terminowany jest 8-bit wartością '0'. | |||
=== .r40 === | |||
'''Składnia:''' .r40 ''łańcuch_r40'' | |||
Zapisuje w programie wynikowym podany łańcuch, kodując go po trzy znaki R40 na słowo maszynowe. '''UWAGA:''' W kodzie R40 można użyuwać jedynie liter, liczb i znaków specjalnych: _, #, %. | |||
=== .res === | |||
'''Składnia:''' .res ''rozmiar'' [,''liczba_16_bit''] | |||
Rezerwuje w programie wynikowym obszar o podanym rozmiarze (w słowach), wypełniając go zerami. Jeśli podany jest drugi argument, jego wartość używana jest do wypełnienia zamiast zera. | |||
=== .org === | |||
'''Składnia:''' .org ''adres'' | |||
Ustala nową bieżącą pozycję assemblacji. Następne wygenerowane słowo zostanie umieszczone już pod podanym, nowym adresem. | |||
=== .entry === | |||
'''Składnia:''' .entry ''adres'' | |||
Dyrektywa ma efekt wyłącznie w przypadku generowania pliku wynikowego jako obiektu EMELF. Określa adres wejścia do programu. | |||
=== .global === | |||
'''Składnia:''' .global ''nazwa_etykiety'' | |||
Dyrektywa ma efekt wyłącznie w przypadku generowania pliku wynikowego jako obiektu EMELF. Wskazuje, że etykieta będzie miała zasięg globalny. | |||
== Rozkazy == | == Rozkazy == |