Przerwania

Jednostka centralna posiada układ przerwań, który jest w stanie przyjmować i obsługiwać 32 przerwania. Układ przerwań jest układem priorytetowym. Ustalenie priorytetów związane jest z geometrią zgłoszeń przerwań, a mianowicie im niższy jest numer przerwania, tym wyższy jest jego priorytet.

Obsługa przerwań

Obsługę przerwania wykonuje się gdy:

• nastąpi zgłoszenie przerwania do rejestru RZ
• zapalona jest maska odpowiadająca zgłoszonemu przerwaniowi,
• wskaźnik przeskoku P=0,
• ostatnim wykonanym rozkazem nie był rozkaz modyfikacji MD,
• system nie jest w stanie STOP.

Obsługa przerwania składa się z następujących czynności:

• zapamiętanie aktualnej zawartości licznika rozkazów IC,
• zapamiętanie aktualnej zawartości rejestru R0,
• zapamiętanie aktualnej zawartości rejestru stanu SR,
• zapamiętanie specyfikacji przerwania w przypadku przerwania zewnętrznego lub zapamiętanie zera dla przerwań nie z kanałów,
• wyzerowanie rejestru R0,
• wyzerowanie pozycji rejestru RM odpowiadającej danemu przerwaniu oraz wszystkich mniej znaczących pozycji rejestru RM,
• wyzerowanie SR₁₀ (bitu Q),
• wpisanie nowej zawartości licznika rozkazów IC odpowiadającej numerowi przerwania,
• uaktualnienie wskaźnika stosu.

Zapamiętywanie zawartości IC, R0, SR oraz specyfikacji przerwania odbywa się począwszy od adresu wskazanego przez wskaźnik stosu. Wskaźnik stosu znajduje się w komórce pamięci o adresie 97. Uaktualnienie wskaźnika stosu polega na zwiększeniu jego wartości o 4.

Wpisanie nowej wartości IC odbywa się wg tablicy przerwań. Tabela przerwań zawiera adresy początków podprogramów obsługi przerwań. Tabela umieszczona jest w komórkach pamięci o adresach 64÷95 w bloku systemowym pamięci operacyjnej, przy czym kolejne adresy odpowiadają numerom przerwań. Wpisanie nowej zawartości IC polega na wpisaniu wzawartości komórki pamięci odpowiadającej numerowi przyjętego przerwania +64.

Jeżeli:

• RZ[i] = 1
• i ∈ [0÷31]
• RM[j] = 1 gdzie j ∈ [0÷9] oznacza numer pozycji rejestru RM odpowiadającej przerwaniu o numerze i,

to:

• S[S/97;0/;0] := IC
• S[S/97;0/+1;0] := R0
• S[S/97;0/+2;0] := SR
• S[S/97;0/+3;0] := specyfikacja przerwania lub 0
• R0 := 0
• RM[j÷9] := 0 dla i ∈ [1÷31]
• RM[0÷9] := 0 dla i = 0
• RZ_j := 0
• IC := S/64+i;0/
• S/97;0/ := S/97;0/+4
• SR₁₀ := 0

Elementy układu obsługi przerwań

Układ przerwań zawiera następujące rejestry:

• RZ - 32-bitowy rejestr zgłoszeń przerwań, w którym zapamiętywane są wszystkie zgłoszenia przerwań,
• RM - 10-bitowy rejestr służący do maskowania przerwań (pozycje 0÷9 rejestru SR),
• RP - 32-bitowy rejestr przyjęć przerwań, w którym następuje wybranie przerwania o najwyższym priorytecie spośród przerwań zamaskowanych.

Wszystkie pozycje rejestru zgłoszeń, z wyjątkiem pozycji przerwań kanałowych, dostępne są programowo (rozkazami KI i FI). Wszystkie pozycje (z wyjątkiem zerowej) rejestru RZ są maskowalne. Maskę stanowi rejestr maskujący RM o długości 10 bitów (poz 0÷9 rejestru SR). Przyporządkowanie pozycji rejestru RZ pozycjom rejestru maskującego i adresy początków podprogramów obsługi, a także znaczenie poszczególnych pozycji rejestru zgłoszeń RZ przedstawia tabela poniżej. Przerwania, które zostały zgłoszone, mogą być obsłużone tylko w przypadku, gdy zapalona jest odpowiadająca im pozycja w rejestrze maskującym.

Pozycja w SR	Pozycja w RZ	Adres (dec)	Adres (hex)	Opis
-	0	64	0x40	alarm zasilania (z danego procesora)
0	1	65	0x41	błąd parzystości pamięci operacyjnej
1	2	66	0x42	brak pamięci operacyjnej
2	3	67	0x43	zgłoszenie przerwania z drugiego procesora (przeważnie o wyższym priorytecie)
3	4	68	0x44	zanik zasilania (z interfejsu) modułów zewnętrznych
4	5	69	0x45	przerwanie zegarowe
	6	70	0x46	nieprawidłowy rozkaz
	7	71	0x47	nadmiar dzielenia stałoprzecinkowego
	8	72	0x48	podmiar zmiennoprzecinkowy
	9	73	0x49	nadmiar zmiennoprzecinkowy
	10	74	0x4a	błąd danych zmiennoprzecinkowych lub próba dzielenia przez zero
	11	75	0x4b	do zastosowań specjalnych
5	12	76	0x4c	kanał 0
	13	77	0x4d	kanał 1
6	14	78	0x4e	kanał 2
	15	79	0x4f	kanał 3
7	16	80	0x50	kanał 4
	17	81	0x51	kanał 5
	18	82	0x52	kanał 6
	19	83	0x53	kanał 7
	20	84	0x54	kanał 8
	21	85	0x55	kanał 9
8	22	86	0x56	kanał 10
	23	87	0x57	kanał 11
	24	88	0x58	kanał 12
	25	89	0x59	kanał 13
	26	90	0x5a	kanał 14
	27	91	0x5b	kanał 15
9	28	92	0x5c	zgłoszenie operatora (OPRQ)
	29	93	0x5d	zgłoszenie przerwania z drugiego procesora (przerwanie o niższym priorytecie)
	30	94	0x5e	przerwanie programowe
	31	95	0x5f	przerwanie programowe