Zegar czasu rzeczywistego Amepolu: Różnice pomiędzy wersjami

Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
brak opisu edycji
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
 
(Nie pokazano 7 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika)
Linia 1: Linia 1:
[[File:ME-CLO-400-front.jpg|thumb|Zegar czasu rzeczywistego Amepolu ([[:File:ME-CLO-400-back.jpg|rewers]])]]
= Opis funkcjonalny =
= Opis funkcjonalny =


Zegar czasu rzeczywistego z loaderem systemu opracowany dla m.c. MERA-400 ma za zadanie usprawnienie czynności operatorskich podczas uruchamiania systemu. Układ składa się z dwóch części:
Zegar czasu rzeczywistego z loaderem systemu opracowany dla maszyny cyfrowej MERA-400 ma za zadanie usprawnienie czynności operatorskich podczas uruchamiania systemu. Układ składa się z dwóch części:
* z części zegarowej, która ma za zadanie odliczanie czasu i umożliwienie odczytania bieżącego czasu i daty przez procesor,
* z części zegarowej, która ma za zadanie odliczanie czasu i umożliwienie odczytania bieżącego czasu i daty przez procesor,
* z części dotyczącej przechowywania loadera systemu w pamięci PROM i jego odczytu do pamięci operacyjnej przez procesor.
* z części dotyczącej przechowywania loadera systemu w pamięci PROM i jego odczytu do pamięci operacyjnej przez procesor.


Obie te części korzystają ze wspólnego dekodera rozkazów, który umożliwia na podstawie kodu operacji selektywną współpracę procesora z jednym lub drugim układem.
Obie te części korzystają ze wspólnego dekodera rozkazów, który umożliwia, na podstawie kodu operacji, selektywną współpracę procesora z jednym lub drugim układem.
Układ pracuje w kanale znakowym minikomputera w miejscu przeznaczonym dla jednostek sterujących urządzeń znakowych na dowolnej z ośmiu pozycji, która określa jego nymer.
Układ pracuje w kanale znakowym minikomputera, w miejscu przeznaczonym dla jednostek sterujących urządzeń znakowych, na dowolnej z ośmiu pozycji, która określa jego numer.


== Operacje wykonywane przez układ zegar + loader ==
== Operacje wykonywane przez układ zegar + loader ==


Procesor współpracuje z opisywanym układem przy pomocy rozkazu IN - wykonującego operację pobrania informacji z urządzenia. Argument efektywny rozkazu niesie informację określającą:
Procesor współpracuje z opisywanym układem przy pomocy rozkazu IN, wykonującego operację pobrania informacji z urządzenia. Argument efektywny rozkazu niesie informację określającą:


{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
Linia 19: Linia 20:
|-
|-
| 6 || kod niewykorzystany
| 6 || kod niewykorzystany
|-
| 7 || -
|-
|-
| 8-10 || numer urządzenia w kanale znakowym
| 8-10 || numer urządzenia w kanale znakowym
Linia 24: Linia 27:
| 11-14 || numer kanału znakowego
| 11-14 || numer kanału znakowego
|-
|-
| 15 || = 0 (bit określający rozkaz wysłany do kanału
| 15 || = 0 (bit określający rozkaz wysłany do kanału)
|-
|-
|}
|}
Linia 115: Linia 118:
|}
|}


Po włączeniu zasilania lub po ustawieniu minut, sekundy zą zerowane i liczenie zostaje wznowione po uaktywnieniu wejścia TR. Nie zaleca się stosowania następującej kombinacji operacji: (MS, TR), (MS, TR, DR), (MS, HS, TR) oraz (MS, HS, TR, DR) gdyż w tych przypadkach przy nastawieniu minut nie wstrzymywane jest liczenie sekund.
Po włączeniu zasilania lub po ustawieniu minut, sekundy zą zerowane i liczenie zostaje wznowione po uaktywnieniu wejścia TR. Nie zaleca się stosowania następujących kombinacji operacji: (MS, TR), (MS, TR, DR), (MS, HS, TR) oraz (MS, HS, TR, DR) gdyż w tych przypadkach przy nastawieniu minut nie jest wstrzymywane liczenie sekund.


== Przerwania ==
== Przerwania ==
Linia 127: Linia 130:
== Rejestr operacji i układ przerwań ==
== Rejestr operacji i układ przerwań ==


Sygnałem ~FAD0 generowanym przez dekoder rozkazów wpisywany jest do rejestru operacji stan linii AD1-AD5. Rejestr operacji zmudowany jest z czterobitowego rejestru F4 oraz przerzutnika F3-8. Stan linii P-AD1 i P-AD2 oraz zanegowanych P-AD3 i P-AD4 po wpisaniu do rejestru steruje poprzez bramki F5 typu OC wejścia sterujące trybem pracy zegara. Stan linii -AD5 wpisywany do przerzutnika F3-8 zezwala lub nie na zgłaszanie przerwań, poprzez wejścia ustawiające przerzutnika F3-5. Jeśli wejście to jest w stanie "0" na wyjściu przerzutnika zostaje wymuszony staj "1" i zegar nie zgłasza przerwań. Jeśli wejście to jest w stanie "1", impuls z wyjścia zegara oznaczonego "2Hz" powoduje zmianę stanu przerzutnika i zgłoszenie przerwania po linii -P-IN. Sygnał P-PSP poprzez bramkę E3-6 przywraca poprzedni stan przerzutnika co powoduje zdjęcie przerwania. Cykl taki powtarzany jest do momentu pojawienia się "0" na wyjściu F3-8. Powoduje to poprzez bramkę E3-6 zablokowanie przerzutnika zgłaszania przerwań, który nie reaguje na impulsy "2Hz" podawane na wejście zegarowe.
Sygnałem <span style="text-decoration:overline;">FAD0</span> generowanym przez dekoder rozkazów wpisywany jest do rejestru operacji stan linii AD1-AD5. Rejestr operacji zbudowany jest z czterobitowego rejestru F4 oraz przerzutnika F3-8. Stan linii P-AD1 i P-AD2 oraz zanegowanych P-AD3 i P-AD4 po wpisaniu do rejestru steruje poprzez bramki F5 typu OC wejścia sterujące trybem pracy zegara. Stan linii -AD5 wpisywany do przerzutnika F3-8 zezwala lub nie na zgłaszanie przerwań, poprzez wejścia ustawiające przerzutnika F3-5. Jeśli wejście to jest w stanie "0", na wyjściu przerzutnika zostaje wymuszony stan "1" i zegar nie zgłasza przerwań. Jeśli wejście to jest w stanie "1", impuls z wyjścia zegara oznaczonego "2Hz" powoduje zmianę stanu przerzutnika i zgłoszenie przerwania po linii -P-IN. Sygnał P-PSP poprzez bramkę E3-6 przywraca poprzedni stan przerzutnika co powoduje zdjęcie przerwania. Cykl taki powtarzany jest do momentu pojawienia się "0" na wyjściu F3-8. Powoduje to poprzez bramkę E3-6 zablokowanie przerzutnika zgłaszania przerwań, który nie reaguje na impulsy "2Hz" podawane na wejście zegarowe.


Sygnał P-CL powoduje wyzerowanie rejestru operacji i tym samym zablokowanie przerwań. Stan linii P-AD3, P-AD4 jest negowany przed wpisaniem do rejestru operacji ponieważ operacje w kodzie = 0 są wychwytywane przez kanał znakowy jako adresowane do niego. Negacja tych dwu linii wymusza niezerowy kod operacji dla wszystkich wykorzystywanych kombinacji sygnałów sterujących pracą zegara.
Sygnał P-CL powoduje wyzerowanie rejestru operacji i tym samym zablokowanie przerwań. Stan linii P-AD3, P-AD4 jest negowany przed wpisaniem do rejestru operacji ponieważ operacje o kodzie = 0 są wychwytywane przez kanał znakowy jako adresowane do niego. Negacja tych dwu linii wymusza niezerowy kod operacji dla wszystkich wykorzystywanych kombinacji sygnałów sterujących pracą zegara.


== Układ zegara ==
== Układ zegara ==


Zegar zrealizowany został w oparciu o układ scalony MC 1204. Zasada pracy tego układu opisana jest w jego aplikazji wydanej przez Instytut Technologii Elektronowej w Warszawie. Układ MC 1204 przystosowany jest do współpracy z 4 cyfrowym wyświetlaczem typu LED z multiplexowanym sposobem wyświetlania informacji.
Zegar zrealizowany został w oparciu o układ scalony MC 1204. Zasada pracy tego układu opisana jest w jego aplikacji wydanej przez Instytut Technologii Elektronowej w Warszawie. Układ MC 1204 przystosowany jest do współpracy z 4-cyfrowym wyświetlaczem typu LED z multiplexowanym sposobem wyświetlania informacji.


Sygnały D1-D2 sterujące katodami wyświetlacza zostały wykonane jako sygnały strobujące wpisem kolejnych cyfr daty lub czasu do rejestru typu "zatrzask". Ze względu na małą obciążalność wyjść D1-D4 zastosowano wzmacniacze typu MCY 74049. Sygnały D1-D4 po opóźnieniu zrealizowanym na układach RC i pramce z wejściem Schmidta potrzebnym na ustalenie się sygnałów na wyjściach ~a-~g zegara wyzwalają miniwibratory typu UCY 74123. Impulsy generowane przez te miniwibratory powodują wpisanie do rejestru wyjściowego kolejnych cyfr odczytywanego czasu lub daty. Ponieważ zegar generuje cyfry w kodzie wskaźnika siedmiosegmentowego zastosowano konwerterkodowu wskaźnika na kod BCD zrealizowany na pamięci PROM.
Sygnały D1-D2 sterujące katodami wyświetlacza zostały wykonane jako sygnały strobujące wpisem kolejnych cyfr daty lub czasu do rejestru typu "zatrzask". Ze względu na małą obciążalność wyjść D1-D4 zastosowano wzmacniacze typu MCY 74049. Sygnały D1-D4 po opóźnieniu zrealizowanym na układach RC i bramce z wejściem Schmidta potrzebnym na ustalenie się sygnałów na wyjściach <span style="text-decoration:overline;">a</span>-<span style="text-decoration:overline;">g</span> zegara wyzwalają miniwibratory typu UCY 74123. Impulsy generowane przez te miniwibratory powodują wpisanie do rejestru wyjściowego kolejnych cyfr odczytywanego czasu lub daty. Ponieważ zegar generuje cyfry w kodzie wskaźnika siedmiosegmentowego zastosowano konwerter kodou wskaźnika na kod BCD zrealizowany na pamięci PROM.


Wyjścia połączone są z wejściami rejestru wyjściowego tak by kolejne cyfry wpisywać do jego czterobitowych części. Aby rozróżnić odczyt czasu od odczytu daty na najstarszy bit rejestru wyjściowego wprowadzono wyjście segmentu "+" który steruje w przypadku wskaźnika dwukropkiem oddzielającym cyfry godzin od cyfr minut. Dwukropek jest sterowany jako segment "+" pierwszej cyfry i jest wyświetlany tylko podczas odczytywania czasu. Stan rejestru wyjściowego nadawany jest przez bramki wyjściowe typu UCY 7403 otwierane sygnałem ~FAD0 na szyny DTIN. Każda operacja dotycząca powoduje więc podniesienie stau rejestru wyjściowego na szyny DTIN. Ponieważ pierwsza cyfra wpisywana do rejestru F2 może przybierać tylko wartości 1 i 2 (zero nieznaczące nie jest wyświetlane) nie wszystkie wejścia rejestru są połączone z odpowiednimi wyjściami konwertera kodu.
Wyjścia połączone są z wejściami rejestru wyjściowego tak by kolejne cyfry wpisywać do jego czterobitowych części. Aby rozróżnić odczyt czasu od odczytu daty na najstarszy bit rejestru wyjściowego wprowadzono wyjście segmentu "+" który steruje w przypadku wskaźnika dwukropkiem oddzielającym cyfry godzin od cyfr minut. Dwukropek jest sterowany jako segment "+" pierwszej cyfry i jest wyświetlany tylko podczas odczytywania czasu. Stan rejestru wyjściowego nadawany jest przez bramki wyjściowe typu UCY 7403 otwierane sygnałem <span style="text-decoration:overline;">FAD0</span> na szyny DTIN. Każda operacja dotycząca powoduje więc podniesienie stau rejestru wyjściowego na szyny DTIN. Ponieważ pierwsza cyfra wpisywana do rejestru F2 może przybierać tylko wartości 1 i 2 (zero nieznaczące nie jest wyświetlane) nie wszystkie wejścia rejestru są połączone z odpowiednimi wyjściami konwertera kodu.


== Pamięć loadera systemu ==
== Pamięć loadera systemu ==
Linia 147: Linia 150:
== Układ sterowania wyświetlaczem (opcja) ==
== Układ sterowania wyświetlaczem (opcja) ==


Możliwe jest dołączenie do układu zegara wyświetlacza złożonego z 4 wskaźników siedmiosegmentowych typu LED ze wspólną katodą. W tym celu sygnały D1-D4 oraz ~a-~g poprzez wzmacniacze tranzystorowe zostały wyprowadzone na złącze krawędziowe. Możliwe jest także sterowanie zegara zewnętrznymi przełącznikami dołączonymi do [...] F5 sterujących wejścia HS, MS, DR, TR układu zegarowego. Sygnały D1-D4 oraz ~a-~g zostały wyprowadzone na złącze krawędziowe także wprost i mogą być użyte np. w przypadku zastosowania innego wyświetlacza po odpowiednim wzmocnieniu.
Możliwe jest dołączenie do układu zegara wyświetlacza złożonego z 4 wskaźników siedmiosegmentowych typu LED ze wspólną katodą. W tym celu sygnały D1-D4 oraz <span style="text-decoration:overline;">a</span>-<span style="text-decoration:overline;">g</span> poprzez wzmacniacze tranzystorowe zostały wyprowadzone na złącze krawędziowe. Możliwe jest także sterowanie zegara zewnętrznymi przełącznikami dołączonymi do [...] F5 sterujących wejścia HS, MS, DR, TR układu zegarowego. Sygnały D1-D4 oraz <span style="text-decoration:overline;">a</span>-<span style="text-decoration:overline;">g</span> zostały wyprowadzone na złącze krawędziowe także wprost i mogą być użyte np. w przypadku zastosowania innego wyświetlacza po odpowiednim wzmocnieniu.


== Zasilanie ==
== Zasilanie ==
Linia 163: Linia 166:
Ustawianie zegara odbywa się przez wywołanie programu:
Ustawianie zegara odbywa się przez wywołanie programu:


  CLOCK, (miesiąc), (dzień). (godzina), (minuta) CR
  CLOCK, (miesiąc), (dzień). (godzina), (minuta) [CR]
 
program przeprowadza operację ustawienia zegara, wyświetlając na końcówce jej przebieg. Po ustawieniu zegar jest zatrzymany. Aby rozpocząć liczenie należy wywołać program CLOCK bez parametrów:
 
CLOCK [CR]
 
Program poda na końcówce aktualny czas i datę, i uruchomi zegar.


program przeprowadza operację ustawienia zegara wyświetlając na końcówce jej przebieg. Po ustawieniu zegar jest zatrzymany. Aby rozpocząć liczenie należy wywołać program CLOCK bez parametrów: CLOCK CR. Program poda na końcówce aktualny czas i datę, i uruchomi zegar.
{{source|title=DTR zegara czasu rzeczywistego do minikomputera MERA-400|author=Amepol}}

Menu nawigacyjne